Phòng ngừa tái phát bệnh hen khi trời trở lạnh

Bệnh hen hay còn gọi là hen suyễn, hen phế quản là tình trạng viêm mạn tính đường thở, làm tăng tính đáp ứng đường thở (co thắt, phù nề, tăng tiết đờm) gây tắc nghẽn, hạn chế luồng khí đường thở, làm xuất hiện các dấu hiệu khò khè, khó thở, nặng ngực và ho tái diễn nhiều lần, thường xảy ra ban đêm và sáng sớm… Những triệu chứng này nếu nhẹ thường bị bỏ qua, vì cho là bệnh hay gặp ở người cao tuổi, nhất là vào mùa lạnh thời tiết thay đổi đột ngột.

Tuy nhiên bệnh rất dễ tái phát, xuất hiện các cơn hen cấp, ho nhiều và rất khó thở, thậm chí nguy hiểm tính mạng… Đặc biệt, trong mùa Đông – Xuân này là lúc thời tiết giá rét, khô hanh, ngày có thể nắng nhưng đêm đến nhiệt độ hạ thấp, nhiều khi nhiệt độ chêch lệch giữa ngày và đêm lên đến cả chục độ hay thời tiết nồm ẩm ở khu vực phía Bắc là điều kiện thuận lợi cho bệnh hen tái phát.

Nguyên nhân gây hen phế quản

Nguyên nhân gây hen phế quản ở NCT rất đa dạng, phức tạp. Trong đó đáng chú nhất là cơ địa dị ứng. Khi gặp kháng nguyên lạ (dị ứng nguyên) xâm nhập vào cơ thể sẽ ngay lập tức xuất hiện phản ứng dị ứng gây co thắt phế quản và hen xuất hiện.

Nhiều yếu tố thuận lợi làm cho bệnh hen xuất hiện ở người cao tuổi như nhiễm khuẩn đường hô hấp cấp hay mạn tính. Do vi sinh vật (vi khuẩn, virus, vi nấm) như viêm họng mạn tính; viêm xoang; viêm phế quản; giãn phế quản do lạnh đột ngột hoặc lạnh kéo dài trong khi mặc không đủ ấm hoặc phòng ngủ có gió lùa. Việc dùng một số thuốc điều trị có tác dụng phụ gây hen hoặc làm bệnh hen nặng hơn.

Dấu hiệu báo trước cơn hen

Những dấu hiệu báo trước của cơn hen thường thì bệnh nhân sẽ hắt hơi, ngứa mũi, ngứa mắt, có thể là mắt đỏ, khởi phát là ho thành cơn. Sau đó xuất hiện cơn khó thở mà chúng ta thường gọi là cơn hen. Lúc đầu thì khó thở chậm, thở có tiếng cò cử mà tất cả những người xung quanh có thể nghe thấy. Sau đó khó thở sẽ tăng dần, bệnh nhân phải ngồi dậy tỳ tay vào thành giường để thở, đòi mở các cửa ra để thở.

Bệnh nhân thì mệt nhọc, toát mồ hôi, tiếng nói thì ngắt quãng. Bình thường cơn khó thở diễn ra từ 5 – 10 phút sẽ hết. Nhưng cũng có những bệnh nhân cơn khó thở sẽ kéo dài, có thể cả ngày không dứt cơn.

Cơn khó thở giảm dần và kết thúc là 1 trận ho, khạc đờm trong quánh, dính. Hết cơn hen bệnh nhân mới ngủ được. Cơn hen thường xảy ra về đêm và khi thay đổi thời tiết. Nếu như cơn hen nặng bệnh nhân có thể khó thở liên tục, không nằm được, nói và ho khó khăn. Tình trạng kích thích vật vã, nhịp thở nhanh, lòng ngực co kéo. Bệnh nhân không xử trí kịp thời thì sẽ nhanh chóng dẫn đến suy hô hấp.

Bệnh nhân tím tái, vã mồ hôi, lồng ngực căng phồng lên, rối loạn ý thức, không di động, thở chậm, suy tuần hoàn, có thể mạch nhanh, huyết áp tụt, nên có thể gây tử vong.

Phòng ngừa bệnh hen tái phát trong mùa lạnh

Khám định kỳ

Để phòng cơn hen ở NCT, đặc biệt là cơn hen cấp tính. Những NCT đã và đang mắc bệnh hen suyễn, cần được khám bệnh định kì để có chỉ định dùng thuốc điều trị mỗi khi lên cơn hen. Ngoài thuốc điều trị cơn hen, thuốc điều trị ngăn ngừa cơn hen tái phát là hết sức quan trọng. NCT cần sử dụng các thuốc điều trị dự phòng đều đặn theo chỉ định của bác sĩ, để ngăn ngừa cơn hen tái phát, tránh những hậu quả đáng tiếc do cơn hen cấp tính gây ra.

Tránh để cơ thể bị lạnh

Khi thời tiết chuyển mùa, cần mặc ấm, ở trong phòng kín gió. Nếu có điều kiện, mỗi khi trời rét, lạnh nên được sưởi ấm, tốt nhất là dùng đèn sưởi, lò sưởi, quạt sưởi bằng điện, nếu có điều hòa nóng thì càng tốt.

Chú ý khi tắm

Bệnh nhân hen có thể tắm và rửa hằng ngày bằng nước ấm. Mỗi lần tắm rửa cần ở buồng kín gió, tránh gió lùa. Trước khi tắm chuẩn bị sẵn quần áo sạch và khăn lau. Khi tắm xong, lau khô người và mặc quần áo ngay. Tránh cảm lạnh, cơn hen không xuất hiện. Mùa lạnh cần có áo ấm, chăn đệm, nếu bị lạnh, rét, cơn hen rất dễ xuất hiện và trở thành cơn hen kịch phát rất nguy hiểm.

Thời tiết lạnh giá thì NCT bị hen suyễn cần hạn chế đi ra ngoài. Nếu phải ra khỏi nhà cần mặc ấm; cổ quàng khăn; chân tay cần có tất; đầu đội mũ ấm, đeo khẩu trang và trong túi có sẵn lọ thuốc xịt hen. Nếu trường hợp NCT đang lên cơn hen (dù nhẹ) cũng không nên ra khỏi nhà lúc lạnh giá.

Không sử dụng thuốc lá

NCT cần bỏ thuốc lá, thuốc lào (nếu đang dùng), trong gia đình không nên nuôi chó mèo. Nếu dùng thảm trải nhà cần vệ sinh sạch sẽ, phơi nắng mỗi tuần để diệt các loại mò, mạt. NCT bị hen suyễn nên hạn chế uống rượu, bia (kiêng được càng tốt), không ăn các loại thực phẩm làm xuất hiện cơn hen (tôm, cua, mắm tôm…)

Nguồn: ngaymoionline.com.vn